نورپردازی در دکوراسیون داخلی
نورپردازی در طراحی داخلی مانند نورپردازی محوطه و نورپردازی نما، دارای اصول خاصی است و اگر مهندس معمار تمرکز و دقت کافی در این رابطه داشته باشد، به نتایج بسیار خوبی دست پیدا خواهد کرد. استفاده از متریال خوب در نورپردازی داخلی مانند نورپردازی محوطه، حائز اهمیت است. برای آشنایی با نکاتی در رابطه با نورپردازی داخلی، متن زیر را به دقت بخوانید.
نورپردازی بر اساس سبک
نورپردازی داخلی بسیار پر اهمیت است و اگر به درستی انجام نشود، در زمان اجرای دکوراسیون داخلی، مشکلاتی به وجود خواهد آمد. برای مثال، چنانچه نورپردازی به خوبی صورت نگیرد، وسایل با وجود زیبا بودن و قیمت بالا، چندان به چشم نمی‌آیند. توجه به سبک طراحی داخلی برای نورپردازی بسیار با اهمیت است و همان گونه که در نورپردازی محوطه تابع سبک آن است، نورپردازی در طراحی داخلی نیز به سبک بستگی دارد. به عبارت روشن تر اینکه استفاده از روشناهایی که در سبک کلاسیک کاربرد دارند، مناسب سبک مدرن نیستند.
به طور کلی در طراحی به سبک کلاسیک، از لوستر استفاده می‌شود و در طراحی به سبک سنتی ایرانی نیز از همین نوع روشنایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولا در سبک کلاسیک، همه چیز تابع تجملات است و روشنایی‌های پر زرق و برق بیش از روشناهای ساده مورد توجه قرار می‌گیرند. اما در نقطه مقابل در سبک مدرن، کاربردی بودن و سادگی ارجحیت دارد. اگر مهندس معمار دقیقا نداند که کدام نورپردازی و روشنایی مناسب چه نوع سبکی است، تمامی‌طرح حتی با وجود خوب بودن می‌تواند زیر سئوال برود.
عوامل موثر بر نورپردازی داخلی
برخی عوامل روی نورپردازی داخلی تاثیر می‌گذارند که می‌توان به رنگ فضا، شدت رنگ، سطوح و بافت متریال‌ها و وسایل اشاره کرد. با تمام این تفاسیر مهندس معمار باید از همان ابتدا همه چیز را با یکدیگر در هماهنگی ببیند و بحث طراحی نورپردازی را به بعد از طراحی نهایی موکول نکند. در نظر گرفتن حداکثر روشنایی در خانه‌هایی که برای طراحی و دکوراسیون آن‌ها از رنگ تیره بهره گرفته شده، ضروری است. ولی در فضاهایی که به اندازه کافی دیوارها و وسایل روشن دارند، نورپردازی با ملایمت بیشتری باید همراه باشد چون فضا به اندازه کافی روشن است.
متراژ یکی دیگر از عواملی است که در شدت نورپردازی می‌تواند تاثیر بگذارد. برای مثال، در آن دسته از خانه‌هایی که متراژ کمی‌دارند و با سبک کلاسیک و سنتی ایرانی تزئین شدهاند، باید از لوسترهایی استفاده کرد که تعداد شاخه‌ها و لامپ‌های آن‌ها کمتر است و در خانه‌هایی با متراژ بالا، عکس این مسئله مصداق دارد. استفاده از روشنایی‌هایی با جنس فلز، شیشه و…، با طرحهایی ساده، مناسب سبک مدرن است. چنانچه سقف کاذب در نظر گرفته شده و بین سقف اصلی و سقف کاذب فاصله ای وجود داشته باشد، می‌توان از نور مخفی استفاده کرد. نور مخفی در طراحی داخلی به سبک مدرن ، بسیار کاربرد دارد و برای این منظور از لامپ ال.ای.دی (LED) استفاده می‌شود.
انواع نورپردازی
نوع نورپردازی در طراحی داخلی، تا حدود زیادی شبیه به نورپردازی در طراحی محوطه است با این تفاوت که در طراحی داخلی، نمایش دادن جزئیات بیش از پیش حائز اهمیت است. به طور کلی، نورپردازی داخلی به نور سراسری اتاق، نور متمرکز و نور کاربردی دسته بندی می‌شود. نور سراسری اتاق در واقع نور عمومی‌محسوب می‌شود و در واقع قوی ترین منبع نوری است که بخش عمده ای از فضا را روشن می‌کند. این نوع نور معادل نور اصلی در محوطه است که چندان جنبه تزیئنی ندارد و امنیت محوطه را تامین می‌کند.
نور دیگر، نور متمرکز محسوب می‌شود که همان طور که از اسمش مشخص است در ایجاد تمرکز در بعضی بخش‌های خاص دکوراسیون به ویژه نقاط کانونی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال، از نور متمرکز می‌توان برای نورپردازی روی تابلوها استفاده کرد. چراغ‌های دیواری، چراغ‌های دارای تنظیم شدت نور و چراغ‌هایی که نور را به شکل جهت دار منتشر میکنند، می‌توانند مناسب این امر باشند. نور کاربردی با توجه به اسمش نوری است که هدف از ایجاد آن، زیبایی نیست. این نور باید بتواند نیاز افراد را برای انجام کاری خاص، برطرف کند. برای مثال، نور چراغ مطالعه در این گروه قرار می‌گیرد. همچنین چراغ‌های سقفی که در آشپزخانه‌ها در ارتفاع پایین قرار می‌گیرند، جزو نورهای کاربردی محسوب می‌شوند.
چند نکته کاربردی در نورپردازی
نورپردازی در جاهای مختلف، می‌تواند ویژگی‌های مخصوص به خود را داشته باشد. برای مثال، نورپردازی ورودی خانه، با نورپردازی آشپزخانه و سایر قسمت‌های آن دارای تفاوت‌هایی است. برای نورپردازی راهروی ورودی می‌توان از یک نور ملایم به وسیله یک یا چند لامپ کم وات بهره گرفت. استفاده از لوسترهای سقفی نیز خالی از لطف نیست.
اگر ورودی مربوط به یک رستوران یا مرکز تجاری باشد می‌توان در کف نیز از چراغ‌هایی با نور ملایم بهره گرفت. نورهای متمرکز بیشتر برای اتاق نشمین کاربرد دارند. در قسمت نشیمن می‌توان از یک منبع نوری بزرگ یا سرتاسری استفاده کرد تا باعث ایجاد مرکزیت در اتاق شود. گذاشتن چراغ رومیزی متناسب با دکوراسیون داخلی اتاق نشمین نیز منطقی به نظر می‌رسد. حال و هوای اتاق نهارخوری را هم می‌توان با یک نورپردازی ساده حسابی عوض کرد. برای این منظور می‌توان از چراغ‌های سقفی بالای میز ناهار خوری بهره گرفت.
گاهی متناسب با سبک طراحی داخلی می‌توان از چراغی استفاده کرد که حالت آویز داشته باشد تا بدین شکل روی میز نور بتابد. نورپردازی آشپزخانه معمولا به نسبت قسمت‌های دیگر خانه کمی‌پیچیده تر است. برای این قسمت بهتر است که در ابتدا چند چراغ با نور متمرکز در نظر گرفته شود. اگر آشپزخانه دارای کانتر باشد، این قسمت به عنوان نقطه کانونی به حساب می‌آید و می‌توان با بهره گیری از چراغ سقفی یا چراغ آویز سقفی، برای آن نورپردازی ایجاد کرد. قسمت‌هایی از آشپزخانه که در آن‌ها کاری انجام می‌شود، نیازمند نور کاربردی است. برای مثال بالای سینک، روی اجاق گاز و…، قسمت‌هایی هستند که به نور کاربردی نیاز دارند.
اتاق خواب بخش دیگری از خانه است که به یک منبع نوری اصلی نیاز دارد. علاوه بر این، می‌توان از چراغ‌های رومیزی (آباژور) برای کنار تخت استفاده کرد. نوری که در حمام یا دستشویی مورد استفاده قرار می‌گیرد شامل یک منبع نوری متمرکز است البته در کنار این نور می‌توان از لامپ‌هایی در کنار آینه یا بالای وان استفاده کرد.
کیفیت نورپردازی
نورپردازی طراحی داخلی علاوه بر زیبایی و کاربردی بودن باید ویژگی‌های دیگری هم داشته باشد.. برای مثال، منابع نوری مورد استفاده در طراحی داخلی باید کیفیت و طول عمر بالایی داشته باشند. این مسئله هم در طراحی داخلی هم در طراحی محوطه و هم در طراحی نما باید مورد توجه قرار بگیرد. برای مثال، استفاده از لامپ‌های نامرغوب در اجرای نما، می‌تواند منجر به ایجاد حالت سوختگی روی نما شود.
یکی دیگر از مواردی که در نورپردازی به ویژه نورپردازی داخلی باید مد نظر قرار بگیرد، تعداد چراغ‌هاست به گونه ای که چراغ‌ها آنقدر زیاد یا کم نباشند که منجر به آزار چشم‌ها شود. تا جای ممکن باید از به کار بردن لامپ‌هایی که فضا را گرم می‌کند، اجتناب کرد. اگر تمهیداتی برای کنترل نور در نظر گرفته شود، فضا را برای کارفرما مطلوب تر می‌کند. برای راهروها و فضاهای بین اتاق‌ها باید حتما روشنایی پیوسته در نظر گرفت.
در طراحی نورپردازی در هر فضایی به ویژه نورپردازی داخلی، باید به آیین نامه‌ها و ضوابط مربوط به انرژی توجه کافی داشت. ارتفاع سقف و فرم آن بر روی نور تاثیر می‌گذارد از همین روی در زمان طراحی داخلی، باید به این نکته توجه داشت تا در زمان نورپردازی مشکلی به وجود نیاید. برای طراحی داخلی و نورپردازی باید سن ساکنان خانه را نیز مد نظر قرار داد و تمهیداتی را ایجاد کرد که سالمندان در زمان تردد در شب با هدف استفاده از سرویس بهداشتی، دچار مشکل نشوند.
نورپردازی در مجتمع تجاری
لامپ‌های یک فروشگاه نباید در طراحی و اجرا باید به گونه ای باشند که کمترین نور مستقیم به چشم مشتری تابیده شود. نور نامناسب در فروشگاه‌ها یکی از معایب بزرگ محسوب می‌شود که مانع از ماندن طولانی مدت مشتری در مغازه خواهد شد ضمن اینکه در چنین شرایطی اجناس به خوبی دیده نمی‌شوند. لامپ‌های سقفی اگر به درستی انتخاب شوند می‌توانند گزینه خوبی برای فروشگاه‌ها به حساب بیایند.
در نورپردازی مجتمع‌های تجاری صرفا بحث زیبایی مطرح نیست و باید بحث مصرف بهینه سازی انرژی و هزینه‌ها را نیز مد نظر قرار داد. بحث نورپردازی محوطه، به اندازه نورپردازی داخلی حائز اهمیت است و نورپردازی محوطه باید تا حدود زیادی با خیابان و سایر ساختمان‌های اطراف در هماهنگی باشد. نورپردازی محوطه باید بتواند مجتمع تجاری را زیبا کند تا مشتریان را به سمت خود جلب کند. نورهایی که توان کمتری دارند به تعداد زیاد می‌توانند مناسب نور رستوران‌های مجتمع تجاری باشد که بخشی از آن‌ها در محوطه، قرار دارد. برای قسمت داخلی مراکز تجاری و اداری استفاده از لامپ‌هایی که قابلیت کم و زیاد شدن شدت نور و قابلیت تغییر رنگ نور را دارند، توصیه می‌شود. طراح علاوه بر در نظر گرفتن موارد یاد شده باید به نوع کسب و کار نیز توجه کافی داشته باشد و نیازهای کارفرما را نیز مد نظر قرار بدهد.
نکاتی برای نورپردازی اداری
بخش عمده ای از فعالیت در ساختمان‌های اداری در طول روز است از همین روی در طراحی داخلی نباید از نور طبیعی غافل ماند. نورپردازی در طراحی داخلی اداری به عنوان مکمل به حساب می‌آید. البته در شرایطی که ساختمان به گونه ای واقع شده باشد که نور کافی به صورت طبیعی نداشته باشد، باید بیش از پیش به نورپردازی مصنوعی توجه کرد. نحوه قرارگیری نور و شدت آن در طراحی داخلی واحدهای اداری حائز اهمیت است به ویژه در محدوده میزهای کار اهمیت این مسئله دو صدچندان می‌شود. نور در اطراف میزها نباید به گونه ای قرار بگیرد که منجر به آزار چشم شود.
چنانچه واحد اداری سالن کنفرانس و گردهمایی داشته باشد، به جای ایجاد روشنایی برای میزها باید تمهیداتی را برای روشنایی ایجاد کرد که چهره‌ها به خوبی دیده شوند. نورپردازی سطوح عمودی در واحدهای اداری که به صورت دائمی‌مراجعه کننده دارند حائز اهمیت است. تنوع در نورپردازی محیط اداری اهمیت دارد و باید این کار به گونه ای انجام شود که فضا برای مراجعه کننده خسته کننده نباشد. این تنوع را می‌توان با تغییر شدت نور در محیط‌های مختلف ایجاد کرد و الزامی‌برای استفاده از لامپ‌هایی با رنگ‌های مختلف نیست. با وجود اینکه بسیاری از ادارات در شب فعالیت ندارند ولی نورپردازی نما ومحوطه، ساختمان اداری به اندازه نورپردازی داخلی حائز اهمیت است.
دیدگاه خود را بنویسید